ඔව් මම ජර්නලිස්ට් Yes I am Journalist

පහුගිය රාවයක වෛද්‍ය ආරියසේන යූ ගමගේ ලියපු ලිපියක් තිබුණා. ඒකෙ තියෙනව දියවැඩියාවට බෙහෙත් කරන දේශීය වෛද්‍යවරුන් එයා ලඟ දියවැඩියාවට බෙහෙත් ගන්න බව. ඒ වගේ ගොඩක් දේශීය වෛද්‍යවරු රහසේ බටහිර වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ගන්න බව. ඒ කියන්නේ තමන් කරන දේ එයාලටම විශ්වාස නැහැ. තමන් වෛද්‍යවරයෙක් කියල විශ්වාස නැහැ.

පහුගිය සතියේ මගේ හිතමිත්‍රයෙක් සෑහෙන්න දෝෂාරෝපනය කළා. 'උඹ ජර්නලිස්ට් කෙනෙක් කියල කියන්න එපා. මම එහෙම කියනව දැකල තියෙනවද?? (එයා ප්‍රසිද්ධ වෙබ් අඩවියක මාද්‍යවේදියෙක් විදියට වැඩ කරනව, දේශපාලන පක්ෂ පුවත්පතක මාද්‍යවේදියෙක් විදියට වැඩ කලා..)උඹට තව ගොඩක් දුර  යන්න තියෙනව ජර්නලිස්ට් කෙනෙක් වෙන්න.'

එයා වැඩිදුරටත් කීව ජර්නලිසම් කියන්නෙ ප්‍රොෆෙෂන් එකක් නෙවෙයිලු. රස්සාවක් නෙවෙයිලු ඒක.

පහුගිය දිනවල ෆේස්බුක් එකේ ඇතිවුණ අපුල දනවන සංවාදයකදිත් මේ කෑල්ල මතුවුණා. මට මම ජර්නලිස්ට් කෙනෙක් කියල කියාගන්න ඕනලු. මේ ඔක්කොම කරන්නෙ ඒකටලු. මම ජර්නලිස්ට් කියල එකසිය අටපාර කිව්වනම් හරිලු. (එයා මං වෙනුවෙන් 108 පාරක් මම ජර්නලිස්ට් කියල ලියල කමෙන්ට් කරල තිබුණ)

ඊටත් වඩා අපුල දැනෙන ෆේස්බුක් සංවාදයක් යැයි කියාගන්න පුළුවන් ඇරියස් කවර් කරගැනීමකදි තමයි උඩ කීව සහෝදරයම මරු කතාවක් කීවෙ. දැන් හැදෙන ජර්නලිස්ට්ලා අන්වර්ථ නාම වලින් ලියන්නෙම නෑලු. ලියන හැම එකටම තමන්ගෙ නම දාගන්නවලු.

මේක හොඳ කතාවක් සංවාදයට.

මේක ලියන්න කලින් මම නිකන් රවුමක් දැම්ම ෆේස්බුක් එකේ ජනප්‍රිය මාව පතුරු ගහපු අයගෙ ප්‍රොෆයිල් කිහිපයකට එබිල බැලුව.
 ෆේස්බුක් එකේ ජනප්‍රිය ජර්නලිස්ට්ල ගොඩක් තමන්ගෙ ප්‍රොෆයිල් එකේ ඒ බව දාල තිබුණ. නිව්ස් ඩිරෙක්ටර්ස්ල, නිව්ස් එඩිටර්ස්ල, ෆෝමර් ජර්නලිස්ට්ල හිටිය. ඒ වගේම ඉන්ජිනියර්ස්, ඩොක්ටර්ස් ඇතුලු ගොඩක් අය තමන්ගෙ වෘත්තීයභාවය ෆේස්බුක් එකේ දාලා තිබුණ.

ඒ විතරක් නෙවෙයි හොඳම ජර්නලිස්ට් විදියට සම්මානය ගත්තම ඒකත් දාන අය ඉන්නවා. ජනමාද්‍ය සංවිධාන වල තනතුරු ගැන උදම් අනන අය වගේම තමන්ගෙ ජර්නලිසම් කෙරුවාව ගැන නිතර කතා කරන අයත් ඉන්නවා( මේ දේවල් වැරදි බව මම කියන්නෙ නෑ. තමන් කරන හොඳ දේවල් සහ ජයග්‍රහණ ගැන කතා කරන්න ඕනනෙ. )

දැන් ඒ අයව නොදැක්ක වගෙ ඉන්න අය මාව ඉලක්ක කරන්නෙ ඇයි?? හේතුව සාධාරණයි. මම කියපු දෙයක් රුස්සන්නෙ නැති වීම. මම ඒ කියපු දේම අර ෆේස්බුක් පොරක් කිව්වනම් ඒකට ගොඩක් ලයික් වැටෙයි.. මාර කියමනක් වෙයි.  (කොහොමත් මට ඒක අදාල නෑ. කියන්න ආපු දේ කියල ඉන්න ඕන)

එතැනදි මතුවෙන අපූරු තර්කය ටිකක් වැදගත්. ඒ කෙනෙක් තාම ජර්නලිස්ට් කෙනෙක් නෙවෙයි කියන එක. ජර්නලිසම් කියන්නෙ ප්‍රොෆෙෂන් එකක් නෙවෙයි කියන එක. ඕක අපේ මීඩියා වල තියෙන අවුලෙ ලොකු කොටසක්.

කවියො ඔයවගේ කතා කියනව. මම කවියෙක්ද කියල දන්නෑ... මම ලියන්නෙ කවි ද ? කියල මම දන්නෑ වගේ දේවල්..

කවිය පැත්තෙන් එහෙම කියන එක අවුල්ද කියල මම දන්නෑ. ඒත් ජර්නලිස්ට් කෙනෙක් එහෙම කියන එක අවුල් කියල දන්නවා.

මේක වෘත්තියක් හැටියට තාම ලංකාවේ රජය පිළිගන්නෙ නැහැ. මොකද මේ වෘත්තියට සුදුසුකම් නැහැ, වැටුප් තල නැහැ, තාම පිළිගත් උසස්වීම් ක්‍රම නැහැ. බිස්නස්කාරයට හිතෙන හිතෙන අයව ජර්නලිස්ට් කරනව... වැඩියෙන් ගොට්ට අල්ලන කෙනාව එඩිටර් කරනව. (එඩිටර්ස්ල වීම තමා උසස්වීම කියන්න පුළුවන්. )

ඒ වුණත් ලෝකයේ මේක වෘත්තියක්. පිළිගත හැකි වැටුප් තල, අද්‍යාපන සුදුසුකම් වගේම උසස්වීම, ශක්තිමත් වෘත්තීය සමිති මේ වෘත්තියට තියෙනව. ඒ වගේම මේ අය වෘත්තිකභාවය රකිනවා. වෛද්‍යවරුන්ට විනයක් තියෙනවා. ඒක කඩකලාම එයාලගෙම වෘත්තික ආයතන (වෛද්‍ය සභාව) තුලින් විනය පියවර ගන්නවා. වෙනත් වෘත්තිකයනට ඒ වගේ ආයතන (ඉන්ස්ටටියුට්) තියෙනවා. ඒත් ජර්නලිස්ට්ලට ජර්නලිසම් ඉන්ස්ටටියුට් වෙන රටවල තිබුණට ලංකාවෙ නැහැ. ( එහෙම එකක් හදන්න මාද්‍ය සංගම් සියල්ල එකතුවෙලා වරින් වර කරපු සාකච්ඡා තියෙනව. ඒත් තාම වැඩේ කොට උඩ )

කවියා කියන්නෙ වෘත්තීයභාවයක් තියෙන කෙනෙක් නෙවෙයි. එයා ආටිස්ට් කෙනෙක්. කවිය කියන්නේ මොකක්ද කියන ප්‍රශ්නය එනවා. ඕන කෙනෙක් ලියන එකක් කවියක් වෙනවද කියන ප්‍රශ්නෙ තියෙනව. ඒත් ජර්නලිසම් කියන්නෙ ආටිස්ට් කෙනෙක් කරන ආට් එකක් නෙවෙයි. ඒක වගකීමක් බැඳීමක් තියෙන වෘත්තියක්. මම ජර්නලිස්ට්ද දන්නෑ වගේ බබා පාට් දාන්න බෑ.

අනිත් කාරණේ ජර්නලිස්ට්ලා අන්වර්ථ නාම වලින් ලියන්නෑ තමන්ගෙ නම ප්‍රමෝට් කරන්නයි ඕන වගේ විහිළු කතා.

ග්ලෙන් ග්‍රීන්වර්ල්ඩ් සහ ලෝරා පෝට්‍රස්ට එඩ්වර්ඩ් ස්නෝව්ඩන් ඇමරිකානු බුද්ධි රහස් දෙන්නේ ඒ දෙන්නාගේ නම් ඉදිරියෙන් සටහන් වුණු වැඩ නිරීක්ෂනය කළාට පස්සෙ. ස්නෝව්ඩන් හොඳින් ජර්නලිස්ට්ලව නිරීක්ෂණය කරල තොරතුරු දෙන කෙනාව තීරණය කරනව. ලෝරා සහ ග්ලෙන් අන්වර්ථ නම් පාවිච්චි කළානම්??

වික්ටර් අයිවන් සහ ලසන්ත වික්‍රමතුංගට ගොඩක් තොරතුරු ලැබුණෙ ඒ අය ලියපු දේවල් නිරීක්ෂණය කළ අයගෙන්. මම මට සමීප උදාහරණ ගන්නම්. ලසන්ත රුහුණගේ සහ ටිරන් කුමාර රාජපක්ෂ යුගයේ තොරතුරු ලැබෙන්නේ ඒ අය ලියන ලිපිවලට නම පාවිච්චි කරන නිසා. කේ. සංජීව තමන්ගෙ නමෙන්  එලියේ ආටිකල් ලියනකොට අහවල් තැනට එන්න කියලා කියන්නේ නමත් එක්ක තියෙන ගණුදෙනුව නිසා.

අනෙක් අතට ජර්නලිස්ට් කෙනෙක් තමන්ගෙ නම නැතිව ලියන්න ඕන වෙන්න ඉඩ තියෙනව එයා ලියන්නෙ තහවුරු කර නොගත්ත දෙයක් නම්. ලියන දේවල් ගැන එයාටම විශ්වාස නැත්තන්.

සාමාන්‍යයෙන් කොලම්කරුවන් අන්වර්ථ නාම පාවිච්චි කරනව. පත්තර කතෘවරුන් වෙන නම්වලින් ලියනව. සමහර දේශපාලන විචාර වලට මාද්‍යවේදින් වෙනත් නම් පාවිච්චි කරනව. ලිපි කිහිපයක් ලියන ජ්‍යෙෂ්ඨ (නම එස්ටැබ්ලිෂ් වුණ) මාද්‍යවේදියෙක් වෙන නම් යොදාගන්න පුළුවන්.

පොදුවෙ කිවයුත්තෙ මම මාද්‍යවේදියෙක් කියල කියන්න බයනම් ඒකෙ අවුලක් තියෙනව. මුලින්ම මේක වෘත්තියක් බව පිළිගන්න ඕන.

අනික මාද්‍යවේදියෙක් අනිවාර්‍යයෙන්ම තමන්ගෙ නමට පිළිගැනීමක් හදාගැනීම ගැන හිතන්න ඕන. ඒක වැරැද්දක්‍ ය කියන්න කාටවත් බැහැ. ඒත් සදාචාර විරෝදී (අනඑතිකල්) ක්‍රම වලින් තමන්ගෙ නම ප්‍රසිද්ධ කරගන්න යනවනම් ඒක වැරදියි.

තව කියන්න දේවල් තියෙනව........................................


ප.ලි. - මම කියන්නේ ජර්නලිසම් කියන්නෙ අගය කිරීම නෙවෙයි වෘත්තියක්. අහවලා ජර්නලිස්ට් කිව්වාම ඒක මාර එකක් නෙවෙයි. එයාගෙ වැඩ එක්ක ඉතිහාසය තීරණය කරයි එයා හොඳ ජර්නලිස්ට් කෙනෙක්ද කියලා. ඒකයි අගය කිරීම. ඒක අපටම ගන්නවත් පිට කහන යාලුවෝ ලව්වා කියවගන්නවත් ඕන දෙයක් නෙවෙයි.